Onlangs interviewde ik ondernemer Carolien Ruijs over haar prachtige project Kaatje&Mup.* Carolien vertelde me hoe onmisbaar de begeleiding vanuit Scauting voor haar is bij het (her)opstarten van haar onderneming. Ze wordt begeleid door twee autisme coaches van Scauting. Door ambulant begeleider Marijke Geertsma, (Zij komt wekelijks bij Carolien thuis en ondersteunt haar onder andere met haar planning) en door haar jobcoach Willemijn van Dennebroek.
Marijke en Willemijn werken nauw samen, met elkaar en met Carolien. Carolien vertelde dat ze het als een fijne en gelijkwaardige team-samenwerking ervaart.
Ik spreek af met Willemijn om meer te weten te komen over wat een jobcoach zoal doet.

Willemijn: ”Ons Scauting jobcoach-team bestaat momenteel nog uit twee personen, mijn collega Inge Boschma en ikzelf. Wij begeleiden mensen met autisme op weg naar werk, of, als ze werk hebben, op de werkvloer. Onze jongste cliënt is 16, de oudste is eind 50.  Wij zijn voor onze cliënten altijd op zoek naar maatwerkplekken en werken nauw samen met werkgevers bij landelijke en lokale overheden, met werkgevers in het MKB, maatschappelijke instellingen enzovoorts. We hebben in de loop der jaren een goed netwerk opgebouwd.”

Wat versta je onder een maatwerkplek?
“Wij bedoelen daarmee: een plek waar je kunt werken naar vermogen. Stel dat een baan geschikt is, maar dat een cliënt bijvoorbeeld moeite heeft met telefoneren, wat in onze doelgroep regelmatig voorkomt. Dan halen we het stukje telefoneren af van het takenpakket. Vaak blijkt later alsnog dat het wel lukt. Maar dan is dat omdat het kan, niet omdat het moet. Maar alles begint met een werkgever die openstaat voor wat een medewerker met autisme nodig heeft. Wij bieden als jobcoaches graag ondersteuning aan werkgevers bij het realiseren van een dergelijke maatwerkplek.”

Hoe zou je jullie werkwijze typeren?
“Bij Scauting werken we met de OPA benadering. Die letters staan voor Oprecht Persoonlijke Aandacht. Dat betekent dat wij echt de tijd nemen om erachter te komen wie degene is die we gaan begeleiden, en hoe de talenten van die cliënt het beste tot hun recht kunnen komen. Veel mensen met wie we werken hebben negatieve ervaringen opgedaan. Het is mooi om te zien hoe iemand ontspant als hij of zij merkt dat je diegene écht ziet en hoort. Wij staan naast onze cliënten en gaan samen op weg naar het doel. En alles gaat altijd in overleg en met toestemming.”

Hoe kijken opdrachtgevers naar deze aanpak?
“Opdrachtgevers moeten ons die tijd gunnen, en dat doen ze ook. Anders kunnen wij immers geen kwaliteit leveren.”

Lukt het jullie altijd om werk te vinden en te behouden?
“In verreweg de meeste gevallen wel. Het gebeurt wel eens dat we met de beste bedoelingen aan het werk geweest zijn, maar dat we de opdracht uiteindelijk toch terug moeten geven. Onze opdrachtgevers waarderen onze openheid daarin.”

Waar gaat het over als je een cliënt spreekt?
“Vaak moet een cliënt eerst ventileren over wat er gebeurd is op het werk. Daar nemen wij de tijd voor. Dat is voor een cliënt belangrijk, voor mij als jobcoach ook. Ik kan er veel informatie uit halen waar ik samen met de cliënt mee verder kan, of waar ik, in overleg met de cliënt, met de werkgever over in gesprek kan gaan.”

Zijn er onderwerpen die vaak aan de orde komen?
“De gesprekken gaan regelmatig over het bewaken van grenzen. Dat begint altijd met het leren herkennen van emotionele, fysieke en mentale grenzen. En, met het erkennen dat dit jouw grenzen zijn. Dan pas kun je ervaren of iemand anders over jouw grenzen is gegaan. Het is daarbij belangrijk om te onderzoeken of een probleem dat zich op de werkvloer voordoet wel echt van jou is. Het kan ook het probleem van die ander zijn, en dan kun jij het loslaten.”

Moet je mensen vaak stimuleren? Of eerder afremmen.
“Over het algemeen moet ik mensen die ik begeleid op het werk, of op weg naar werk, eerder afremmen dan stimuleren. Mensen met autisme hebben vaak een groot gevoel van verantwoordelijkheid, een hoge arbeidsethos en de overtuiging dat ze alles goed moeten doen. In een enkel geval moet ik iemand juist stimuleren, activeren of motiveren.”

Hoe rem je iemand af?
”Voornamelijk door te spiegelen wat er gebeurt.”

Wanneer ben jij tevreden?
“Als ik zie dat iemand iets aan mijn adviezen heeft gehad, en als het gelukt is om bij een werkgever een baan te vinden die bij mijn cliënt past. Ik vind het waardevol als ik daaraan een bijdrage heb kunnen leveren.”

Bij de begeleiding van Carolien werk je nauw samen met haar ambulant begeleider Marijke. Hoe bevalt dat?
“Dat bevalt ons erg goed, we zijn een goed team met zijn drieën, Carolien, Marijke en ik. Marijke komt bij Carolien thuis en komt daar net weer andere dingen tegen als ik. Andersom is dat natuurlijk ook het geval. Mijn collega Inge Boschma en ik hebben overigens eerder zelf ook ambulante begeleiding gedaan. Dat heeft ons allebei tot een betere jobcoach gemaakt.”

Hanneke Kappen

* Hier vind je het verhaal over Kaatje & Mup:
Scauting.nl/carolien-kaatje-en-mup/

Scauting is momenteel druk doende om het jobcoach team uit te breiden. Spreekt dit verhaal je aan en wil je collega worden van Willemijn en Inge?
Kijk dan op: Scauting.nl/vacatures/