We bevinden ons in de werkplaats van Brandglass, het glazeniers bedrijf van Marien Heijboer en Simon Lake in Zwolle. Deze twee mannen creëren hier de mooiste glas-in-lood kunstwerken, ze repareren en restaureren oude ramen, en ze bieden ruimte aan mensen die zich willen bekwamen in dit oude ambacht.

Het is vrijdagmiddag. Simon Lake is geconcentreerd bezig met de restauratie van een antiek glas-in-lood raam. Verderop staat Daan(31) te werken. Voor hem op tafel ligt een groot stuk papier waarop de lijnen van zijn glas-in-lood ontwerp zijn aangegeven. Op die lijnen legt hij dunne stroken lood, ze worden op hun plaats gehouden door spijkertjes.

Ik leerde Daan kennen toen hij meedeed aan een computerworkshop bij Scauting in Hoogeveen.
Dit vertelde hij me toen: “Ik doe puur uit interesse mee aan deze workshops. Een tijd geleden had ik nog wel in mijn hoofd dat ik dit soort informatie zou kunnen gebruiken voor toekomstig werk. Inmiddels weet ik dat een baan er bij mij waarschijnlijk niet in zal zitten. Ik ben erg prikkelgevoelig en kan helemaal niet tegen stress en tegen de druk om te moeten leveren.”

Op de middelbare school ging het nog wel goed met Daan: “Ik heb school heel gemakkelijk kunnen doen, mijn ouders zeggen altijd dat ik het gymnasium gehaald heb met “twee vingers in de neus”. Maar toen ik daarna natuurkunde ging studeren ging het helemaal mis. Ik heb de studie niet af kunnen maken. Ik heb me erg alleen gevoeld, ik ben in die periode ook mijn passie voor studeren kwijtgeraakt.”

Hij vertelde me dat eens in de week naar Zwolle ging waar hij een glas-in-lood cursus aan het volgen was.
Daan: “Ik hou van dingen maken met mijn handen.”
Ik vroeg hem of ik een keer mocht komen kijken. Dat mocht dus.

Daan weet de weg hier in de werkplaats. Hij is bezig stukjes gekleurd glas op maat te maken. Hij snijdt het glas, breekt het af, slijpt, schuurt het, net zolang tot het precies in de ruimtes tussen het lood past.
Daan: “Dit wordt mijn zesde raam. Ik maak steeds een nieuw ontwerp, ik vind het leuk om te experimenteren. Het hoeft van mij niet in een klassieke stijl, dat is al zoveel gedaan.”

Zijn ontwerp bestaat uit twee spiralen die tegen elkaar in draaien. Hij is al een heel eind gekomen in de afgelopen drie weken dat hij eraan werkte.
Daan: “Hoe verder je bent in het proces, hoe preciezer je moet werken. Hier in het midden zijn de stukjes glas heel klein, dat is lastig werken. Hoe kleiner je werkt, hoe meer je riskeert details te verliezen.”

Hoe kom je aan je interesse voor glas-in-lood?
Daan: “Ik heb er in mijn leven zat voorbeelden van gezien. Het leek me leuk om in mijn appartement een glas-in-lood raam te plaatsen, en dacht, dan ga ik dat raam zelf maken. Zo is het begonnen. Ik heb hier de cursus gevolgd. En ik huur nu op vrijdagmiddag een werkplek bij Marien en Simon. Ik merk dat ik met andere ogen naar glas-in-lood ben gaan kijken. Ik zie het nu overal. Het valt me nu veel meer op dan voor ik hier begon. Ik zou mijn werktijd hier wel willen uitbreiden, Simon en Marien zijn daar nu de mogelijkheden voor aan het onderzoeken. Misschien kan ik ooit een eigen online bedrijfje gaan beginnen. Wie weet.”

Inmiddels vordert het werkstuk. Daan is begonnen met solderen.
Het valt me op hoeveel geluid hier in de werkplaats te horen is. De afzuigkap suist, het snijden van het glas snerpt, het schuren van het glas klinkt akelig hard, de radio staat aan, en als die even niet aanstaat is het Simon die fluit, of neuriet.

Hoe kan het dat Daan hier tegen kan, met zijn gevoelige oren?
Daan: “Ik heb hier helemaal geen last van geluid. Ik vind dit juist een heel prettige werksfeer. Het zijn geluiden die er allemaal bijhoren. Terwijl, als ik thuis of bij Scauting rustig bezig ben, en iemand eet bijvoorbeeld iets, dan kan ik dat geluid niet verdragen.”

En dan is het zover. Het raam is nu aan een kant gesoldeerd, dus kan Daan het oppakken om het tegen het licht te houden. Een mooi moment. De achterkant moet ook nog gesoldeerd, en het geheel moet nog worden gekit, en dan is het echt af.
Maar je kunt al goed zien hoe het wordt.

Prachtig!

Hanneke Kappen

Op de site van Brandglass is een filmpje te zien waarin Marien Heijboer vertelt over de magie van glas-in-lood.
Kijk op: Brandglass.nl