“Ik ben altijd aan het denken of aan het doen.”
In het eerste deel van het verhaal over Koen(25) vertelt hij dat hij van fietsen houdt. Voor hem is een fietstocht een soort van mini vakantie. Fietsen helpt hem zijn hoofd stil te zetten.
Soms, als hij niet kan slapen, gaat hij midden in de nacht een uur keihard fietsen. De volgende dag is hij dan erg moe. Beter leren omgaan met zijn energie is iets dat hij graag zou willen. Hij hoopt binnenkort met Psycho Motorische Therapie manieren te vinden om zijn grenzen beter aan te voelen.
Sinds wanneer weet jij dat je autisme hebt?
“Op mijn achtste kreeg ik de diagnose. Ik ben altijd open geweest over mijn autisme. Maar ik heb ook altijd gedaan alsof het me amper hinderde. Ik probeerde zo normaal mogelijk te doen. Als ik overprikkeld raakte deed ik alsof dat niet zo was. Ik deed altijd heel erg mijn best, omdat ik anders achter ging lopen op de rest. En ik wilde juist met de stroom mee. Ik accepteerde mijn autisme niet. Ik wilde gewoon zijn, niet raar.”
Hoe was school voor jou?
“Uit mijn cito toets kwam een havo-vwo advies, maar het schooladvies was vmbo tl/kader. School kostte me veel moeite. Dat had te maken met mijn trage informatieverwerking en met mijn snelle overprikkeling. Daardoor werd gedacht dat ik het niveau niet aankon en stroomde ik steeds verder af. Van tl naar kader, van kader naar basis, en toen bijna van basis naar Praktijkonderwijs, maar daar hebben mijn ouders een stokje voor gestoken. Na mijn middelbare school heb ik geprobeerd om op het mbo omhoog te klimmen. Ik startte op mbo 2 en eindigde op mbo 3.
Hoe was dat?
Ik had andere interesses dan de mensen op het MBO, terwijl ik met mensen op HBO niveau altijd meteen een klik heb. Ik denk dat in het onderwijs mensen met een “labeltje” heel vaak op een plek ver onder hun eigenlijke niveau terecht komen. Ik had na het mbo verder willen leren, maar door een burn-out lukte dat niet. Daarna ben ik gaan werken bij een ingenieursbureau, als visualisator. Tot ik weer vast liep.”
Je bent nog herstellende van een burn-out. Het is niet je eerste.
“Ik had al een paar keer eerder burn-out verschijnselen, maar die negeerde ik. Ik liep vast, maar ik ging gewoon door. Ik heb dat lang kunnen volhouden. Ik ben erg streverig, en ijverig. Ik wilde altijd het beste van het beste eruit halen. Totdat het dus niet meer ging. Hoe een burn-out voelt? Je hoofd wil nog wel verder, maar je lichaam niet. Ik had spierpijn van de spanning in mijn lichaam. Ik deed mijn best om me op mijn werk te concentreren, want ik wilde door. Dat putte mij volledig uit. De heftigheid van deze laatste burn-out heeft me erg overvallen.”
Hij vertelt over zijn mobiel.
“Ongeveer een jaar geleden heb ik mijn smartphone en mijn laptop bij mijn ouders neergelegd. En ik heb een zogenaamde dumbphone aangeschaft, wel met apps en met Spotify, maar zonder YouTube. Toen ik in mijn burn-out zat hielp het me om YouTube filmpjes te kijken. Ik deed dat omdat ik overprikkeld was. Ik zocht afleiding voor de drukte in mijn hoofd, maar op den duur merkte ik dat ik op die manier alleen maar meer prikkels toevoegde. Vandaar nu deze prikkelarme telefoon. Het heeft me geholpen.”
Even later vertelt hij dat zijn dumbphone misschien toch niet helemaal dumb genoeg was. Hij kijkt er wat ondeugend bij.
“Ik kan via internet toch op YouTube komen. Dat was niet helemaal de bedoeling, maar ik ben blijkbaar verslaafd aan YouTube. Het voelt als een nutteloze bezigheid, maar het trekt me nog steeds erg aan. Vroeger zat ik acht uur per dag op mijn telefoon, en nu nog maar drie à vier. Dat is toch een hele verbetering. En mijn laptop ligt nog bij mijn ouders, dat scheelt ook een hoop.”
Heb je inmiddels geaccepteerd dat je autisme hebt?
“Ik moet het wel accepteren, ik kan niet zoveel anders. Dus, voor nu heb ik het geaccepteerd. Maar ik denk niet dat Scauting mijn eindbestemming is. Ik vind het fijn om hier bij Scauting te komen en om andere mensen te ontmoeten die soortgelijke interesses hebben als ik. En, misschien zit een mooie betaalde baan er voor mij niet in, maar wie weet ooit wel mooi en interessant vrijwilligers werk. Ik ben een optimist!”
Koen zou nog veel meer kunnen vertellen. Over zijn liefde voor de natuur, over zijn interesse voor permacultuur, over festivals, Marktplaats en over nog veel meer.
“Er is zoveel wat me interesseert. Ik ben altijd in de weer met allerlei projectjes. Op dit moment ben ik bijvoorbeeld een Ikea kast aan het verbouwen, samen met mijn beste vriend die meubelmaker is. Ik kom uit een familie van bezige bijtjes, ik ben zelf ook een bezig bijtje. Alleen lukt het soms even niet.”
Je bent nu 25, voel je je volwassen?
“Volwassen? Nee, ik voel me gewoon Koen. Ik hou ervan een beetje kind te zijn. Ik hou van gek doen, plagen, spelletje spelen. Vroeger wilde ik gewoon zijn, en niet raar. Mijn nieuwe motto is: Raar is leuk, normaal dat is zo saai. Net als in dat liedje van Klein Orkest.”
Hanneke Kappen
Klein Orkest Raar is leuk: https://www.youtube.com/watch?v=3qXZsWTOtyc