Published 24 januari 2024

Van haar coach Mirelle hoorde ik dat Shirley (27) graag door mij geïnterviewd wil worden. Dat kan!
Om tien uur spreek ik met haar af bij Scauting in Hoogeveen. Het is koud die dag, buiten ligt een laagje verse sneeuw.

Shirley zegt dat het haar veel moeite heeft gekost om op tijd op onze afspraak te komen: “Ik was op tijd vertrokken, maar er was onderweg zoveel te zien. De sneeuw, en hoe het licht erop weerkaatst. De blauwe lucht. Zo mooi. Ik heb flink wat foto’s gemaakt. Ik maak heel graag foto’s. Ik denk dan, dit wil ik niet vergeten, ik moet dit nú op de foto zetten, anders is het weg. Hier achter het gebouw ligt nog een stukje untouched sneeuw zag ik, dat had ik ook heel graag nog op de foto gezet, maar ik dacht: Focus nu! (Ze zet haar handen als schermpjes langs haar gezicht). Nú gaan. Anders wordt het nog later.”

Ik vraag haar of ze vaak te laat komt.
Shirley knikt: “Ja, ik vind het moeilijk om op tijd te komen. Ik voel me altijd schuldig als ik te laat kom, ik wil dat dan uitleggen. Soms ben ik erg druk in mijn hoofd, of ik zie er wat tegenop om te gaan, en dat kan om allerlei redenen zijn. Of er gebeurt iets onderweg. Of er ligt sneeuw zoals vandaag. Het kan van alles zijn. Nu bij Scauting gaat het wel wat beter. Ook omdat mijn begeleider vaak even mee fietst. Als ik onderweg weer eens door iets wordt afgeleid, zegt die tegen me, zo, en nu gaan we verder.“

Ze vertelt me dat ze begeleid woont, een kleine tien minuten fietsen vanaf de locatie van Scauting. Dat bevalt haar goed, zegt ze. Ze laat me een paar foto’s zien die ze onderweg van huis naar Scauting maakte. Ze moet er een beetje bij lachen.
Ze zegt: ”Ik denk dan, ik maak even een paar foto’s, en uiteindelijk zijn het er dus 263! Alleen van vanochtend. Ik begin dan aan zoiets, en dan kan ik er dus niet meer mee stoppen. Tja, the story of my life. Heel veel foto’s heb ik om nog uitgezocht te worden. Niet dat ze ooit uitgezocht gaan worden, maar dat zou eigenlijk wel moeten. Maar aan uitzoeken kom ik nooit toe.”

 

Is het geestdrift?, vraag ik haar. Enthousiasme?
Shirley: “Noem het maar spontaniteit.“

Ze vertelt hoe ze twee maand geleden per ongeluk alle foto’s op haar mobiel was kwijtgeraakt. Het waren er zeker 30.000. Inmiddels staan er al weer meer dan 9000 nieuwe foto’s en filmpjes op. Ik zie zelfportretten, impressie van de plekken waar ze zich bevond, en ook foto’s die ze zelf random noemt. Erg mooi, vind ik ze. Ik zou alleen al de foto’s van het tochtje van vanochtend graag eens bij elkaar aan de muur zien hangen. Een klein inkijkje in het hoofd van Shirley.

Shirley vertelt dat ze ook graag foto’s maakt als ze naar de film gaat: “Ik heb periodes dat ik heel graag en heel vaak naar de bioscoop ga. Ik ga op dit moment even niet zo vaak. It comes in waves. Maar van mij mag het wel weer terugkomen, die bioscoop vibe. Als ik helemaal in die vibe zit ga ik soms wel naar twee, drie films op een dag. Ik maak dan foto’s van alles, van het bioscoopkaartje, van het affiche, ik probeer ook de titel van de film te filmen, al is dat best moeilijk om vast te leggen.“

Wat is er zo fijn aan de bioscoop?
Shirley: “Als mijn hoofd vol zit en ik naar de bioscoop ben geweest, dan denk ik: my brain has been reset. Vorig jaar ben ik op één dag naar drie films geweest. Eerst naar Het Geheugenspel, een Nederlandse film. Een veel intensere film dan ik van te voren dacht. Daarna naar Guardians of the Galaxy 3. En tot slot naar The Little Mermaid. Normaal zou ik wel moeten janken bij die laatste film, maar bij de eerste twee films had ik al zo moeten janken dat al mijn tranen op waren. “
   

Is huilen bij een film fijn?
Shirley: “Huilen bij een film is fijn. Ik weet dan: Ja, dit komt dus echt bij mij binnen. Of, als ik al een tijdje niet gehuild heb, denk ik: gelukkig, ik kan het nog. Normaal ben ik erg van heppiedepeppie en vrolijkheid. Ik kan heel druk zijn en heel veel praten en mijn hoofd gaat meestal a million miles a minute. Maar ik raak snel overprikkeld. Van vervelende dingen kan ik erg overprikkeld raken. Maar ook van leuke dingen. Wel op een andere manier dan dat ik overprikkeld raak door vervelende dingen. Soms kan ik me ook raar stil in mijn hoofd voelen. Ik zoek dan soms juist een prikkel die de stilte doorbreekt. Mijn coaches Mirelle en Monique zeggen vaak tegen mij: ‘Doe maar rustig aan. Het komt wel goed Shirley.’ Dat helpt mij. Mirelle zegt ook altijd: ‘Er is er hier maar één die op recept naar de bioscoop gaat!’ Dat ben ik dus.”

Shirley gaat twee ochtenden in de week naar Scauting. Dat bevalt haar goed.
Als ik vraag wat haar er precies zo aan bevalt zegt ze: “Alles! Leuke mensen en leuke begeleiders. Mirelle en Monique begrijpen mij. Ze weten goed hoe het zit met mij. Net zoals mijn moeder dat weet. Ook Scauting in het algemeen vind ik geweldig. Waar vind je zo’n plek! Waar vind je zulke mensen! Ik vind het een zeldzaam iets. Heel anders dan dat ik eerder wel meemaakte. Wat het verschil is met eerdere plekken?”
Haar gezicht betrekt even. Dan zegt ze: “Alles!”

Zelfportret van Shirley

Ik vraag haar of ons gesprek is wat ze er van verwachtte.
Shirley: “Ik vond het heel erg leuk! Ik dacht van te voren dat we het veel meer zouden hebben over mijn autisme of over wat er vroeger allemaal gebeurd is. Maar daar ging het helemaal niet over.”

Ik vraag haar of ik een paar van haar foto’s mag gebruiken voor bij dit stukje.
Dat mag.

Hanneke Kappen

 

HANNEKE KAPPEN

Hanneke Kappen is vaste gespreksleider bij Autisme Café Assen en Autisme Café Zwolle. Ze is docent en coach. Ze is columnist voor de Golden Raand en was dat jarenlang voor DvhN.
Ze is geboeid door de schoonheid en inspiratie die in autisme verborgen zit.

Laatste colums