Marit (47) stuurt me een berichtje dat ze graag door mij geïnterviewd wil worden. We waren elkaar al eens tegengekomen bij Scauting. Het leek me leuk haar te interviewen. Toen was ze nog niet zo ver dat we met elkaar in gesprek konden gaan, maar nu dus wel.
Ik schrijf terug dat ze dan de 100ste ervaringsdeskundige zal zijn die ik ga interviewen.
Ze antwoordt: “Wauw, wat superleuk. Ik heb ook echt wel een leuk verhaal vind ik, haha.”

Ze wil het liefst beeldbellen. Op de dag dat we hebben afgesproken krijg ik dit berichtje:
“Sorry Hanneke, zou het wat later kunnen? Ik kom nu net thuis en moet even ontprikkelen. Mijn afspraak liep uit. Hopelijk kan het!”
Natuurlijk kan dat.
“Ik heb die rust echt even nodig, anders heb je niets aan me. Dank je wel en tot zo! :)”

En dan bellen we met elkaar. Ik zeg dat ik natuurlijk erg benieuwd ben geworden naar haar leuke verhaal. Dan vraagt ze of ik al met het interview begonnen ben, of dat we gewoon nog even praten. Van haar mogen we wel gewoon met het interview beginnen. Ik vraag haar hoe we het best kunnen beginnen.
“Graag bij het begin.”, zegt ze.

Marit: “Achteraf weet ik dat ik in mijn leven meerdere episodes met autistische burn-outs heb gehad. Eigenlijk al vanaf mijn 20ste. Alleen, al die tijd wist ik nog niet dat ik autisme had, daar kwam ik pas op mijn  44ste achter. Ik was in die periode weer eens uit een burn-out aan het opklimmen. Ik was net begonnen met een opleiding tot schaapherder, vanwege geen prikkels en fysiek bezig zijn, toen ik te maken kreeg met kanker en moest stoppen met de opleiding. Ik onderging chemotherapie, immunotherapie, bestralingen, een operatie en kreeg medicatie. Nadat dat alles achter de rug was, zat ik weer in een goede flow, dacht ik. Maar toen viel ik toch weer uit, omdat ik de signalen opnieuw niet tijdig herkende. Ik dacht toen nog dat het door de PTSS kwam. Ik zat lange tijd thuis en kwam de deur nauwelijks nog uit. Toen las ik een artikel van Annelies van der Spek* over autistische burn-outs. Ik herkende daar heel veel in over mezelf.”

Wat herkende je?
“Er stond in dat artikel dat het verschil met een ‘gewone’ burn-out is, dat een autistische burn-out niet alleen door overbelasting op het werk komt, maar dat het bijna altijd een optelsom is van overbelasting op verschillende levensgebieden. Ik heb sociale contacten bijvoorbeeld altijd al erg lastig gevonden. Ik was heel goed in camoufleren van hoe ik me werkelijk wilde gedragen. Dat kost bakken met energie. Ik hoorde mezelf soms denken: “Ja, kom op! Lachen, en oogcontact maken!”

Waarom was het belangrijk voor je om een diagnose te krijgen?
“Omdat ik dan gericht hulp kon zoeken. Een autistische burn-out vraagt om een andere aanpak dan een gewone. Ook wilde ik erg graag duidelijkheid, want dat er wat aan de hand was vermoedde ik eigenlijk al best lang.”

Wat is er veranderd sindsdien?
“Ik heb mezelf geaccepteerd en voel meer compassie met mezelf. Daarvoor was ik altijd erg streng voor mezelf. Vond dat ik alles moest kunnen wat andere mensen kunnen. Gewoon naar verjaardagen gaan bijvoorbeeld, terwijl ik daar helemaal overprikkeld van raakte. Nu voel ik veel beter hoe ik eraan toe ben, en weet ik tijdig wat ik nodig heb. Nu ga ik gewoon eerder weg op een verjaardag als het er te druk voor me is. Vroeger had ik jou ook nooit een berichtje kunnen sturen met de vraag of het even wat later kan. Nu kan ik dat wel. Omdat ik weet dat ik hersteltijd nodig heb om te kunnen functioneren.”

Ze gaat verder:
“Ik ervaar tegenwoordig meer rust, en minder stress. Ik voel mijn grenzen veel beter aan. Ik heb een hele fijne psychiater bij ggz instelling Epos. En ik heb daar psychomotorische therapie van een therapeut, die ook bokser is. Een keer in de week boksen helpt mij bij de verwerking van mijn PTSS en bij het leren voelen van fysieke signalen, en daarnaar te handelen. Daarnaast ga ik twee dagdelen in de week naar Scauting. De sociale contacten die ik daar heb met gelijkgestemden zijn belangrijk voor mij. Zonder woorden elkaar begrijpen. Ik heb daar ook een hele fijne autismecoach. Ik word gezien. Ik hoef geen angst te hebben om over- of onderprikkeld te raken. Het is voor mij een cadeau om naar Scauting te mogen.”

En de sociale contacten?
“Tegenwoordig haal ik juist energie uit sociale contacten. Hoe dat voelt? Ik voel warmte in mijn hart en in mijn lijf.”

Het ontroert haar, zie ik.

En dan komen we aan bij het verhaal waar het allemaal om draait.
“Na de kankerbehandelingen besloot ik mijn hart te volgen en een leefstijlcoachopleiding te volgen, een post HBO opleiding. Want al zeker 15 jaar droom ik van een eigen leefstijlpraktijk. Met aandacht voor zingeving, voeding, bewegen, ontspanning en omgaan met stress. Een praktijk waar ik als leefstijlcoach kan werken, yin yoga lessen kan geven en kan werken met klankschalen. Yin yoga is een vorm van yoga, die zich vooral richt op het bindweefsel in ons lichaam. Dat bindweefsel bevindt zich in het hele lichaam, de yin yoga gaat ervan uit dat in dat bindweefstel onder andere trauma’s liggen opgeslagen. Ik droomde altijd al van een eigen praktijk op een mooie plek, maar vind maar eens zo’n plek. Nou, mijn droom is op dit moment werkelijkheid aan het worden! Want ik heb een echte originele, traditionele yurt tot mijn beschikking gekregen! Een yurt is een traditionele ronde tent die vooral gebruikt wordt door nomaden in Centraal-Azië, bijvoorbeeld in Mongolië.”

Marit bij haar yurt.

“Tijdens mijn behandeling zag ik veel medecliënten die kampen met overgewicht. Toen kwam ik op het idee: De Leefstijlyurt. Met een yurt als een inspirerende plek, waar ik zowel medewerkers als cliënten kan coachen op het gebied van leefstijl. Waar ik daarnaast yin yoga lessen kan geven, en klankschaalconcerten. Dit om mensen meer in contact te laten komen met hun lijf, en om een stuk ontspanning te creëren. Mijn psychiater vond het een supergoed idee, en nu heb ik mijn eigen yurt op het terrein van Epos, en ben ik in dienst als leefstijlcoach (BLCN) en yin yoga docent. Het is een mooie ruimte, er zit een houten deur in, er staat een kacheltje, een kast waar ik spullen in op kan bergen. Er is ruimte genoeg voor de yogamatjes, allemaal in prachtige kleuren.
Nou, dát is het leuke verhaal wat ik je wilde vertellen!”

Ze strekt haar handen omhoog in de lucht van plezier! Ik ook.

Ik vraag haar of ze al begonnen is met haar praktijk.
“Ik ben het heel rustig aan het opbouwen en ben nu een half jaar bezig. Ik heb een aantal cliënten voor de leefstijlcoaching en daarnaast geef ik nu elke donderdag yogales. Ik heb dit eerst een op een geoefend en geef nu les aan een groep. Op de dinsdagmiddag ga ik met klankschalen werken.”

Ik vraag haar hoe ze de toekomst ziet.
“Die zie ik rooskleurig. Ik moet natuurlijk goed blijven opletten of het goed met me gaat. Maar ik heb er vertrouwen in. Ik word steeds beter in plannen en een structuur bouwen voor mezelf en ik accepteer dat ik minder kan dan ik zou willen op een dag en dat ik heel veel hersteltijd nodig om alle prikkels en informatie te verwerken. Want dat is de kern van waar ik last van heb.”

Ze vertelt ook hoe blij ze ook is met haar man.
“Mijn man is heel stabiel, dat is voor mij heel fijn. Op zijn beurt zegt hij over mij: zonder Marit zou het leven erg saai zijn. We zijn alle twee avontuurlijk en sportief. Dat delen we. Hij neemt me zoals ik ben. En hij stimuleert me om te doen waar ik blij van word. ”

Hanneke Kappen

*Het artikel van Annelies van der Spek vind je op haar website:
Artikel-autistische-burnout-TBV.pdf