Published 29 mei 2024

In de afgelopen jaren kwam ik Bianca (bijna 51) regelmatig tegen bij Scauting in Assen. Ze doet daar dagbesteding, ze heeft thuis ook begeleiding van een coach van Scauting.
Altijd een feest om haar te ontmoeten. Zo aardig, belangstellend, creatief en leuk. Ongelofelijk ook dat ze bijna 51 is, ze ziet er veel jonger uit.
Ik ben heel benieuwd naar haar verhaal en vraag haar of ik haar mag interviewen. Dat mag.

Ze vertelt me dat ze afgestudeerd psycholoog is.
“Ik ging psychologie studeren omdat ik gedrag van mensen niet snapte. Toen ik afgestudeerd was snapte ik dat nog steeds niet. Al tijdens de studie dacht ik, wat kan ik hiermee? Maar, na een onderbreking, heb ik de studie wel afgemaakt.”

Wat snapte je niet aan gedrag van mensen?
“Waarom pesten mensen elkaar, waarom is er oorlog, waarom is er geen begrip? Ik trek mij alles erg persoonlijk aan, vaak denk ik dat alles wat mis gaat mijn schuld is. Ik zie ook dat andere mensen makkelijker met elkaar communiceren, ik heb het gevoel dat ik daar meer moeite voor moet doen. Mensen zeggen vaak wel dat ik heel goed communiceer, maar van binnen moet ik daar erg hard voor werken.”

Na haar studie heeft ze ook nog een mbo opleiding Informatie & Dienstverlening Bibliotheken gedaan.
“Ik heb twee opleidingen afgemaakt, maar leren ging bij mij niet heel erg vanzelfsprekend. Op het vwo ben ik in de 4e klas blijven zitten en in de 6e twee keer gezakt, dus heb uiteindelijk mijn vwo op volwassenen onderwijs gehaald. Ik had voor havo kunnen kiezen maar wilde perse dit halen en met doorzettingsvermogen is het me uiteindelijk gelukt.”

Ik vraag haar of ze heeft gewerkt als psycholoog.
“Nee, ik heb wel allerlei andere banen gehad. In een paar bibliotheken, in een callcentre, in de schoonmaak, als postsorteerder, bij McDonalds. Wat ik bij McDonalds ontdekte is dat ik het eigenlijk leuker vind om iemand blij met een hamburger weg te zien lopen, dan alles wat ik tijdens mijn studie psychologie geleerd heb.

Maar werken is veel te zwaar voor mij. Ik voel me heel verantwoordelijk voor heel veel. In de banen die ik heb gehad gaf ik me voor 100 %. Nee 200 %! Als iemand mij in de bibliotheek iets vroeg, las ik ze het hele boek nog nèt niet voor. Ik heb dan ook ongeveer na elk baantje wel een burn-out gehad, of een depressie.”

Ze weet pas een paar jaar dat ze autisme heeft.
“Ik was 48 toen ik hoorde dat ik Autisme heb. Ik heb ook ADHD. Ik dacht altijd al: ik ben anders. Al op de kleuterschool was ik anderen aan het kopiëren om maar zo gewoon mogelijk te lijken. Ik zette bijvoorbeeld mijn voeten op een bepaalde manier neer als ik zat, omdat ik een ander meisje dat zo zag doen. Ik ging ook al jong mensen heel bewust aankijken, omdat anderen dat ook deden. Alleen, als ik iemand aankijk, betekent dat nog niet dat ik diegene ook echt zie.”

De diagnose Autisme kwam voor haar als een schok, maar ook weer niet.
“Ik voelde me immers altijd al anders. Maar nu was ik dus nóg raarder. Mensen die mij goed kennen zeiden ook tegen mij: het verbaast me niet. Die hebben dus al die jaren aan mij kunnen zien dat ik anders was. Terwijl ik zo mijn best deed normaal te doen. Als ik terugkijk denk ik dat ik mijn leven lang meer bezig geweest ben met overleven dan met leven. Met terugwerkende kracht snap ik nu ook de rol die autisme altijd al heeft gespeeld in mijn leven. En hoe veel impact bepaalde dingen daarom op mij hebben gehad toen ik jonger was.”

Ze vertelt over haar vele hobby’s. Hier volgt een (waarschijnlijk incomplete) samenvatting: Ze heeft een moestuin, houdt van haken, happy stones maken, vogelspotten, schilderen, fotografie, geocaching, houtbewerken, programmeren, puzzelen, denksport ( waaronder schaken), backgammon, ze gaat graag naar musea, rommelmarkten, kringlopen.

En dat is nog niet alles.
“Toen ik de diagnose autisme kreeg heb ik zelfs weer lego aangeschaft, ik dacht nu mag het! Ik hou ook van lezen. Ik heb veel boeken thuis, over allerlei onderwerpen, als je er maar van kunt leren. Zoals psychologie, filosofie, religie, moestuinboeken, wiskunde/cryptografie, kookboeken. Al kook ik niet graag, want heb moeite met alles kopen en plannen enzovoort. Ik heb veel te veel boeken, maar ik vind het lastig om ze weg te doen.”


Bianca’s boekenkast

Hoe combineert ze dit alles?
“Ik vind veel dingen leuk, maar om hieruit een keuze te maken is vaak lastig, ik wil veel en het liefst alles tegelijk. Toen ik nog werkte was ik vaak te moe als ik thuis kwam om nog iets te doen, al probeerde ik het wel. Nu ik naar Scauting ga en geen verplichtingen meer heb dacht ik, nu kan ik los met alles wat ik leuk vind. Ik merk alleen wel, na zoveel keer een burn-out gehad te hebben, dat ik niet meer zo veel aan kan, en erg op zoek moet naar een balans. Als ik iets leuks heb gedaan moet ik vaak lang herstellen.”

Ondanks alles voelt ze zich beter dan ze zich ooit gevoeld heeft, zegt ze.
“Hier bij Scauting kan ik helemaal mezelf zijn. Ik vind het ook heel mooi om te zien hoe andere mensen die hier binnenkomen, helemaal tot zichzelf komen en weer opbloeien.“

Hanneke Kappen

HANNEKE KAPPEN

Hanneke Kappen is vaste gespreksleider bij Autisme Café Assen en Autisme Café Zwolle. Ze is docent en coach. Ze is columnist voor de Golden Raand en was dat jarenlang voor DvhN.
Ze is geboeid door de schoonheid en inspiratie die in autisme verborgen zit.

Laatste colums