Mocht je een keer gaan lunchen in Grand Café KB in Dokkum, dan heb je grote kans dat je daar Wesley van Dijken(28) aan het werk ziet. Over hem gaat dit verhaal. 

Hij woont, samen met zijn labrador Bella, in een leuk nieuwbouwhuis in een buitenwijk van Dokkum. Ik ontmoet hem daar.
Wesley: “Dit is het tweede huis waar ik zelfstandig woon. Hiervoor woonde ik in een slooppand. Dat was een oud en uitgewoond huis, slecht geïsoleerd ook. Niet iedereen wilde daar wonen. Maar toen het gesloopt werd kreeg ik dit huis aangeboden. Plus een vergoeding.”
Hij kijkt er ondeugend bij. Ik vraag hem of hij dit zo voorzien had.
Hij lacht: ”Ik had wel gezien dat het vorige huis al snel gesloopt zou worden. Mijn ouders noemen mij soms Dagobert Duck, omdat ik een smiecht kan zijn met geld en zo.”

Het gaat naar omstandigheden goed met Wesley. Via Dokwurk (Ontwikkeling & Detachering voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt) kon hij aan de slag bij grand Café KB. Toevallig was dat ook nog zijn lievelingsrestaurant. Hij is daar te vinden op maandag, dinsdag, woensdag en zaterdag. Op vrijdag is hij bezig via Dokwurk zijn certificaten te behalen. Horeca Assistent heeft hij al binnen. Hij is op weg naar Zelfstandig Werkend Kok. Coach Jantsje Wijma van Scauting begeleidt hem thuis. Ze gaat ter ondersteuning ook mee naar gesprekken als dat nodig is. Naar de gemeente bijvoorbeeld.

Wesley: ”Het gaat goed. Het werk bevalt mij prima. Ik vond koken altijd al leuk. Ik zat altijd al op youtube te kijken naar kookfilmpjes. Over hoe je professioneel een ui snijdt en zo. Het is belangrijk om snijtechnieken goed te beheersen. Eerst heel precies en langzaam. Daarna pas sneller.
Het lijkt me heel mooi om van mijn hobby mijn beroep te maken. Ik zit nu in mijn proefperiode in het restaurant. Er wordt momenteel overlegd of ik al voor een vast contract in aanmerking kan komen. Ik hoor dat komende week. Ik zou dat heel graag willen.”

Hij vertelt me over zijn middelbare schooltijd.
Wesley: ”Ik kon op het VMBO best goed leren, had hoge cijfers, vooral voor wiskunde en natuurkunde. Maar waar ik over struikelde in het vierde jaar was het maken van een eindwerkstuk. Daar kreeg ik een 1 voor, omdat ik niks inleverde. Niet omdat ik dat niet wilde, maar omdat ik geen idee had hoe ik een werkstuk moest maken. Ik zat achter mijn computer en kwam tot niks. Ik wist niet hoeveel hoofdstukken ik moest maken, wat er in moest, of hoe lang ze moesten worden. Ik moest een voorwoord schrijven, maar ik had geen idee wat daar in moest staan. Dat was mij niet goed uitgelegd. En ik kon toen nog niet goed om hulp vragen. De anderen in de klas leken het allemaal te snappen, maar ik niet. Dat voelde machteloos. Ik moest de vierde overdoen, en toen lukt het me op het nippertje wel om een soort van werkstuk te maken. Ik wist in die tijd ook nog niet dat ik autisme heb. Die diagnose kwam een paar jaar later, toen ik 20 was, nadat ik was vast gelopen in mijn vervolgopleiding op het MBO en thuis kwam te zitten.”

Had het je geholpen als je had geweten dat je autisme hebt?
Wesley: ”ja, dat denk ik wel. Ik heb inmiddels geleerd dat het voor mij heel belangrijk is dat dingen duidelijk zijn. Daar had school dan misschien beter rekening mee kunnen houden. Ik had dan ook vast beter durven vragen om het me nog een keer goed uit te leggen. In het restaurant vraag ik ook vaak hoe iets ook weer precies moet. Ze worden vast wel eens gek van mij. Want dan is het druk en dan kom ik er weer aan met mijn vragen. Maar ik wil het gewoon goed doen. De gasten hebben daar recht op. Mijn werkgever vindt het juist goed dat ik vragen stel. Inmiddels sta ik regelmatig bijna alleen de lunch te doen en dat gaat me prima af.”

Nadat hij binnen een jaar al gestopt was met een vervolgopleiding op het MBO zat Wesley een tijdlang thuis. De huisarts stelde voor hem te testen op autisme.
Wesley: ”In het begin dacht ik, heb ik autisme? Maar toen ik uitleg kreeg over wat dat voor iemand kan inhouden herkende ik veel. Mijn gevoeligheid voor geur en geluid bijvoorbeeld. En mijn behoefte aan rust en aan duidelijkheid. Dat ik goed kan ruiken komt mij in de keuken trouwens erg goed van pas. Ik ruik meteen of iets aanbrandt, ver voordat de anderen dat merken.”

Niet lang na de autisme diagnose komt er een onverwachte tweede diagnose. Wesley blijkt MS te hebben. Een MRI scan die van zijn hoofd gemaakt wordt omdat hij hevige pijn achter zijn oog heeft, brengt dat aan het licht. Hij is dan pas 22.
Wesley: ”Voor mij voelde dit of het niet waar was. Ik had tijd nodig dit te verwerken. Ik heb daar een paar jaar over gedaan, ik zat voornamelijk thuis. Gelukkig is de MS op dit moment stabiel. Op mijn werk ben ik heel open geweest over mijn autisme en over mijn MS. Voor mijn werkgever was het gelukkig geen probleem.”

Hij vertelt hoe het hem lukt om zijn kookcertificaten te halen.
Wesley:” Ik hoef daar gelukkig geen werkstuk voor te maken. Ik moet filmpjes maken waarin ik laat zien hoe ik de opdrachten uitvoer. En er zijn vragenlijsten die ik moet invullen. Dat werkt heel goed voor mij.”

Wat vinden je ouders ervan dat je nu je weg gevonden hebt?
Wesley: “Dat vinden ze geweldig. Ze zijn al eens wezen lunchen samen met mijn opa en oma. Ik heb broodjes carpaccio voor ze gemaakt. Lekker met balsamico, pijnboompitjes, zongedroogde tomaten, Parmezaanse kaas en rucola.”

Hanneke Kappen