Published 14 april 2022

Carola (46): ”Je moet het zo zien. Stel ik sta bij een weiland. Dan zie ik daar bijvoorbeeld een zwart witte koe staan. Maar alle andere mensen zien daar een blauwe koe. Altijd heb ik een afwijkende mening. Heel vaak kom ik dat tegen. En naarmate ik ouder word lijkt het wel vaker te gebeuren. Altijd is er wel iets. En dan denk ik vaak, ben ík nou gek?” 
Carola is een mooi verzorgde, blonde vrouw. Ze draagt kleding waaraan je kunt zien dat er over nagedacht is. Smaakvol. Met harmonieuze kleuren, die heel goed bij haar passen. Mooie armbanden en ringen. Ze houdt ervan mooie dingen te creëren. Twee ochtenden in de week is ze in het atelier van de Scauting locatie in Assen te vinden. Ze schildert. Ze is opvallend goed met kleur, en in het weergeven van ogen. Die weet ze realistisch en prachtig glanzend te schilderen. Ze houdt ook van haken. Knuffels maakte ze veel en op dit moment vooral kleden. Ze is getrouwd en heeft twee kinderen, een zoon (20) en een dochter (21).
“Ik móet iets om handen hebben.” vertelt ze. “Als ik bijvoorbeeld ergens om twee uur moet zijn, ben ik om twaalf uur al klaar om te gaan. Zo werkt dat bij mij. Dan pak ik een haakwerk en ga ermee aan de gang tot ik weg moet. Ik word daar rustig van. Op dit moment ben ik thuis bezig met een groot Frida Kahlo kleed. Heel rijk gekleurd, met bloemen en mooie abstracte vormen. Straks als het af is ga ik meteen weer iets nieuws verzinnen.”
Het gaat goed met haar. Dat was een paar jaar geleden wel even anders. 
Carola: “Ik werkte op een gegeven moment in de kinderopvang, daar was ik via via ingerold. Ik werkte daar bijna fulltime, alleen op woensdagmiddag was ik vrij. Als ik thuiskwam was ik zo verschrikkelijk moe dat ik meteen mijn bed indook. Op maandag vertelden mijn collega’s verhalen over wat ze allemaal hadden gedaan in het weekend, maar ik had alleen maar in bed gelegen. Ik kon het allemaal uiteindelijk niet meer volhouden. De kinderen (ze waren toen in de puberleeftijd), het werk, de huishouding. Mijn man deed thuis gelukkig ook heel veel, ik hoefde het allemaal niet alleen te doen. Maar ik was helemaal leeg. Ik was alleen nog maar heel erg moe. Moe van alles.“
Ze vertelt me dat ze zes maanden opgenomen is geweest. Ze had een depressie en een burn-out. 
“Het was mijn ergste tijd, en tegelijkertijd mijn mooiste tijd. Dat klinkt misschien gek. Het ging helemaal niet goed met mij, het was maar goed dat ik opgenomen was. Ik was een half jaar weg bij mijn gezin. Maar aan mijn tijd met mijn medepatiënten bewaar ik alleen maar goede herinneringen. Ik heb daar twee vriendinnen leren kennen met wie ik nog steeds contact heb. We gingen als groep heel fijn en rustig met elkaar om. Niemand lag erbuiten. We hebben verdriet gedeeld, maar ook veel lol gehad. En, er was een mooie werkplaats waar je van alles kon doen. Wat je maar wilde. Schilderen, handwerken, knutselen. Haken was heel populair. Op een gegeven moment zat iedereen te haken!” Ze moet nog lachen bij die herinnering. “Daar heb ik mijn passie voor schilderen en haken ontwikkeld. Toen ik na een half jaar weer thuiskwam, was dat voor iedereen erg wennen. Het gebeurde een paar keer dat de tafel per ongeluk maar voor drie personen gedekt was. Dat deed mij heel veel pijn.”     
Een paar jaar daarvoor, in de tijd dat de kinderen nog klein waren, gaat het ook een tijd niet goed met haar. Van de psychiater bij wie ze in behandeling is hoort ze dat ze autisme heeft. Ik vraag haar of ze zichzelf nog steeds herkent in die diagnose. 
”Jazeker!“, zegt ze vol overtuiging. Ik vraag haar of ze een voorbeeld kan geven.
“Boodschappen doen.”, zegt ze meteen. ”Tegenwoordig leg ik een briefje en een pen op tafel. Daar kan iedereen op schrijven wat hij of zij nodig heeft. Over het avondeten hoef ik gelukkig niet na te denken, want we hebben Hello Fresh. Ik bereid me altijd heel goed voor op boodschappen doen. Ik bestudeer het briefje en bedenk van te voren waar alles ligt. Ik weet dan precies welke route ik door de winkel ga lopen. Maar als daar iets van plek veranderd is gaat het meteen mis. Of als er zo’n mevrouw staat die je dingen laat proeven. Daar word ik zo door afgeleid dat ik maar met de helft van de boodschappen thuiskom. Mijn coach Marianne komt om de week bij mij thuis. Ze gaat soms met mij mee boodschappen doen, ze is altijd verbaasd hoe vlot ik mij door de winkel beweeg.“
Carola is bij Scauting bezig zich heel rustig voor te bereiden op een mogelijke terugkeer naar de arbeidsmarkt. 
Ze legt uit: “Ik wil niet altijd in de WIA blijven, altijd in de dagbesteding blijven lijkt me ook niet goed voor mij. Ik zou twee dagen in de week willen werken. Het lijkt me fijn weer met collega’s samen te kunnen werken. Op een rustig kantoor misschien. Iets administratiefs zou bijvoorbeeld best kunnen. Of iets in de schoonmaakbranche. Het lijkt me ook heel leuk om een website te kunnen maken. Ik ben van plan me daarin te gaan verdiepen.”

Hanneke Kappen

 

HANNEKE KAPPEN

Hanneke Kappen is vaste gespreksleider bij Autisme Café Assen en Autisme Café Zwolle. Ze is docent en coach. Ze is columnist voor de Golden Raand en was dat jarenlang voor DvhN.
Ze is geboeid door de schoonheid en inspiratie die in autisme verborgen zit.

Laatste colums