Published 23 december 2021

Iemand vertelt me dat een deelnemer van Scauting een pubquiz aan het voorbereiden is om het jaar feestelijk mee af te sluiten. Haar naam is Jantien. Ze is iedere donderdag op de locatie in Assen te vinden. 
Ik mail haar. Ze vindt het prima om iets met me af te spreken. Het kost haar wel even moeite om een geschikt moment te vinden. Ze heeft het erg druk met een logé, met een zoon van 10 die thuis is, en met een paar op handen zijnde zware gesprekken. Maar we vinden een goed moment. Ze is niet gek op bellen, ze spreekt liever ergens af, maar als het zo uitkomt vindt ze beeldbellen gelukkig ook prima. Ik zie een leuke jonge vrouw, met een opvallend kleurig kapsel. 
Jantien (36): “ Ik heb twee jaar lang iedere maand een quiz gemaakt voor de Ierse Pub in Groningen. Ik heb ze allemaal bewaard. Vorig jaar december heb ik voor het eerst zo’n quiz bij Scauting gedaan. Dat vond iedereen blijkbaar leuk, want ze vroegen of ik het dit jaar weer wilde doen. Deze keer hebben alle vragen met dieren te maken.”  
Ze neemt een slokje uit een beker waarop staat: Verdens beste mamma.
Ze legt uit: “Dat is Noors. Het betekent: ‘s Werelds beste mama.”
Wat is haar connectie met Noorwegen?
Jantien: “Samen met mijn moeder heb ik een tijd geleden een cursus Noors gedaan. Ik volgde in die periode een MBO opleiding die mij zo makkelijk afging dat ik er niks voor hoefde te doen. Dus had ik tijd over. Ik ben mijn middelbare schoolcarrière ooit op het gymnasium begonnen, haalde uiteindelijk mijn havo diploma. Na veel omzwervingen langs allerlei HBO opleidingen kwam ik in het MBO terecht. Ik denk dat veel mensen met autisme zich hierin kunnen herkennen. Ik verzoop in de chaos van het schoolsysteem. Maar op het MBO verveelde ik me. Toen zagen mijn moeder en ik een advertentie voor taalcursussen. We pikten er op goed geluk eentje uit. Het bleek een cursus Noors te zijn. Een jaar later hield mijn moeder er weer mee op, maar ik heb het zes jaar volgehouden. Toen ben ik ook voor het eerst naar Noorwegen gegaan. En nu is dat mijn favoriete land. Waarom? De rust, de ruimte, de vriendelijke manier waarop de mensen daar met elkaar omgaan. Niet zo gejaagd als in Nederland.”
Ze vertelt dat haar ouders altijd al wel door hadden dat ze een beetje anders was. Heel prikkelgevoelig was ze als kind en dat is ze nog steeds. Wat ook altijd al opviel was dat ze dingen die gezegd werden vaak letterlijk nam terwijl ze niet zo bedoeld waren. Op de middelbare school ging ze voor het eerst in gesprek met een psychiater. 
Jantien: ”Ik heb geen filter. En dat werkt twee kanten op. Het maakt dat ik heel spontaan, creatief en open ben, tegelijkertijd komen dingen ook keihard bij mij binnen. De mooie dingen doen dat, zoals muziek, films en kunst. Maar ook de vervelende dingen. Toen ik destijds voor het eerst met die psychiater ging praten was het net uit met mijn vriendje, daar was ik helemaal kapot van.”   
Haar diagnose is ASS met kenmerken van Asperger. Hoogbegaafd is ze ook.
Ze vertelt: “Ik erger me eraan dat mensen over autisme praten alsof het een handicap is. Ik zie mezelf het liefst als neuro-divers. Als je autisme hebt denk je gewoon anders, prikkels en informatie verwerk je anders. En daar is helemaal niks mis mee.” 
Jantien heeft een keer in de week thuis ondersteuning van iemand van Interpsy en ze gaat een keer in de week naar de Scauting locatie in Assen. Ze heeft geleerd thuis een vast dag/weekritme te hanteren. Dat helpt haar en zeker ook haar zoon. Dat ze tegenwoordig veel beter haar grenzen kan aangeven helpt haar ook. Jantien: “Vroeger zei ik overal ja op. Nu niet meer. Wat ik vooral heb moeten leren? Me niet schuldig te voelen als ik nee tegen iemand zeg. Vroeger dacht ik dat ik anderen dan tekort deed en dat ik er van alles over moest uitleggen. Maar het blijkt eigenlijk nooit een probleem te zijn als je gewoon zegt wat je werkelijk denkt.”
Jantien: “Het fijnst van de donderdag bij Scauting is dat ik die dag even al het andere aan de kant kan zetten. Mijn begeleider Marianne schildert zelf ook, dat schept een band. Ik kan heel goed met haar praten. Ze neemt de tijd voor mij, ze neemt mij serieus. Het voelt voor mij als gelijkwaardig. De mooiste vraag die ze me stelt als ik haar vertel over wat mij dwars zit is: hoe kunnen we deze situatie voor jou verbeteren?” 

Hanneke Kappen
Prettige feestdagen gewenst. Dank voor de mooie reacties op de stukjes van het afgelopen jaar. Heel graag tot in het nieuwe jaar!

PS: De winnaar van de pubquiz van Jantien is inmiddels bekend. Het is Max! Gefeliciteerd!
Voor de liefhebbers zijn hier een paar vragen uit de quiz.  
-Wat is kopi luwak?
-Wat zijn Hugginn &Muninn (metgezellen van Odin) voor dieren?  
-Bij we dier is het mannetje zwanger in plaats van het vrouwtje? 
-Welk dier heeft de grootste ogen?
-Welke vogel heeft de grootste spanwijdte?
-Noem twee zoogdieren die eieren leggen.

HANNEKE KAPPEN

Hanneke Kappen is vaste gespreksleider bij Autisme Café Assen en Autisme Café Zwolle. Ze is docent en coach. Ze is columnist voor de Golden Raand en was dat jarenlang voor DvhN.
Ze is geboeid door de schoonheid en inspiratie die in autisme verborgen zit.

Laatste colums